Tunç Soyer: Toplumdaki bayan izini büyütmek zorundayız

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, 5 Aralık Türkiye’de bayanlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının 88. yılında konuştu. Soyer, “Daha adil bir hayat sürmek için toplumdaki bayan izini büyütmek zorundayız. Bayanların iz bırakamadığı bir toplumda hep yarımız. Hayallerimiz yarım. Adaletimiz yarım. Üretimimiz ve geleceğimiz yarım. İşte bu yüzden bayanlara gölge etmekten vazgeçmek ve önlerine çıkardığımız tüm mahzurları derhal kaldırmak zorundayız” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Türkiye’de bayanlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının 88. yılında Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde bayan milletvekilleri, belediye liderleri, meclis üyeleri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve muhtarlarla bir ortaya geldi. Programın akabinde Lider Soyer, bayanlarla birlikte Lozan Meydanı’ndan Cumhuriyet Meydanı’na üzerinde “88 yıldır Cumhuriyetimiz bayanlarla güçleniyor” yazan pankartla yürüdü. Bayanlar “Hak, hukuk, adalet” sloganları attı. Yürüyüşten sonra Atatürk Anıtı’na çelenk konuldu.

Etkinliklere İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in eşi ve İzmir Köy Koop Lideri Neptün Soyer, İzmir Büyükşehir Belediyesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kurulu Lideri ve İzmir Kent Kurulu Lideri Nilay Kökkılınç, Karaburun Belediye Lideri İlkay Girgin Erdoğan, Konak Belediye Lideri Abdül Batur, evvelki Konak Belediyesi Lideri Sema Pekdaş, evvelki Urla Belediyesi Lideri Sibel Uyar, evvelki Karşıyaka Belediyesi Lideri Şebnem Tabak, evvelki Seyrek Belediye Lideri Nurgül Uçar da katıldı.

“Seslerini tüm dünyaya duyurdu”
Lider Tunç Soyer, Türkiye’de bayanların seçme ve seçilme hakkını elde etmesinin erkeklerin bir lütfu değil, çok uzun bir gayretin sonucu olduğunu söyledi. Osmanlı periyodunda başlayan bayanların hak uğraşının Cumhuriyet’e kadar devam ettiğini söz eden Lider Soyer, “Kadınlar o periyotlarda haklarına kavuşabilmek için mecmualar çıkardı, mitingler düzenledi ve seslerini tüm dünyaya duyurdu. Bu örgütlü uğraş sonucunda bayanlar seçme ve seçilme hakkını birinci olarak 3 Nisan 1930’da belediye seçimlerinde, akabinde 1933’te muhtarlık seçimlerinde ve en son 5 Aralık 1934’teki milletvekili seçimlerinde kazandı” dedi.

Kadın temsiline dikkat çekti
O periyodun şartları içerisinde Türkiye’deki bayanların siyasal haklarını kazanmasının çok büyük bir adım olduğunu vurgulayan Lider Soyer, “Bu haklar Fransa, İtalya, Belçika üzere pek çok Avrupa ülkesinden daha erken elde edilmişti. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bayanların bu çabasına verdiği takviye ve Cumhuriyet ihtilalleri hiç elbet bu sürece çok büyük ivme verdi. Bugün, ortadan geçen 88 yıla karşın Meclisimizdeki bayan temsili oranı yazık ki yalnızca 17.4. Bu oranla dünya ülkeleri ortasında 130. sırada yer alıyoruz. Dahası ülkemizdeki 50 bin 285 muhtardan yalnızca 1120’si bayan. Yaşanan bu durum bayanların idare takımlarındaki varlığının eril siyaset tarafından hala daha bir dehşet kaynağı olarak görüldüğünün açık kanıtı” tabirlerini kullandı.

“Kadınların çabası sürüyor”
Bayan uğraşının sürdüğüne de değinen Lider Soyer, şunları söyledi: “Nezihe Muhiddin, Halide Edip Adıvar ve burada ismini anamadığımız pek çok bayanın başlattığı gayret bugün hala daha sürüyor ve biz tüm varlığımızla bu çabanın yanındayız. Zira bayanların hayatı güzelleştirme sanatı olarak tanım ettiğim siyasetteki varlığı, âlâ bir gelecek inşa etmenin yegâne yolu. Bugün dünya iklim krizini yaşıyorsa bana nazaran bunun temel nedeni yönetici kademesindeki bayanların eksikliği. Türkiye’de ekonomik kriz varsa, beyin göçü varsa, adaletsizlik ve şiddet varsa… Bunun da temelinde neredeyse yalnızca erkeklerin yönettiği bir ülkede yaşamamız yatıyor. Daha adil bir ömür sürmek için toplumdaki bayan izini büyütmek zorundayız. Yoksa yarım kalırız, zati de yarımız. Bayanların iz bırakamadığı bir toplum da hep yarımız. Hayallerimiz yarım. Adaletimiz yarım. Üretimimiz ve geleceğimiz yarım. İşte bu yüzden bayanlara gölge etmekten vazgeçmek ve önlerine çıkardığımız tüm mahzurları derhal kaldırmak zorundayız. Bu adımı yalnızca bayanların eşitlik hakkını korumak için değil, bu ülkede ve dünyadaki varlığımız için, hepimiz için atmak mecburiyetindeyiz. Umutlu, adil ve özgür bir dünya için bayanların bu onurlu gayretinin sonuna kadar yanındayız. Tıpkı burada, bu meydanda olduğu üzere.”

“Kadın-erkek birlikte gayret etmek durumundayız”
İzmir Kent Kurulu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komitesi Lideri Nilay Kökkılınç da “1934 yılında parlamentoya 18 milletvekili girmişti. O tarihlerde eşit temsilde dünyada örnek gösterilen bir ülkeyken, bugün ne yazık ki çok gerilerdeyiz. Bu tablonun değişmesi gerekiyor. Bu yoldaki gayret yalnızca bayanların gayreti değil, kadın-erkek birlikte elle ele gayret etmek durumundayız” dedi. Parlamentodaki 600 milletvekilinden yalnızca 101’inin bayan olduğunu söyleyen Kökkılınç, şöyle söyledi: “Yerel meclislerimizde de maalesef bu bahiste aydınlık bir tablo yok. Meslek odalarına bakıldığında durum değişmiyor. Yani karar organlarında bayanlar ne yazık ki olması gerektiği yerde değil.”

Konak Altıntaş Mahalle Muhtarı Selda Arslan da seçilmiş bir bayan olarak alanda bulunduğunu ve bunun gururunu yaşadığını belirterek, “Bunu da Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e borçluyuz. Kendisini hürmet ve minnetle anıyorum” dedi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı